ΔΕΠΥ και Αποβολές στα σχολεία. Μέρος 2ο
Σε συνέχεια του 1ουμέρους με θέμα ΔΕΠΥ και αποβολές στα σχολεία, σας παραθέτω την απάντησή μου στην μητέρα που μου είχε στείλει το email για την κόρη της που έχει διαγνωστεί με Αυτισμό και ΔΕΠΥ και δεν έχει διαφορετική μεταχείρηση στο γυμνάσιο που πάει, με αποτέλεσμα να κρέμονται όλα από μια τεντωμένη κλωστή.
"Αγαπητή κ. Σίλα,
Σας ευχαριστώ για το email σας και λυπάμαι πολύ για όλα αυτά που περιγράφεται σχετικά με τις αποβολές προς την Σούζι, παρ' ότι το σχολείο γνωρίζει καλά που οφείλονται κάποιες από τοις συμπεριφορές της. Αποφάσισα να σας γράψω λίγα λόγια τα οποία ίσως σας δώσουν κάποιο εφόδιο όταν θα συναντηθείται με τον Γυμνασιάρχη ώστε να μιλήσετε για την πρόοδο και το μέλλον της Σούζι.
Η πρακτική των αποβολών και των κρατήσεων στα σχολεία είναι μια μακρόχρονη παράδοση για την πειθαρχία των μαθητών, εκείνων που παραβιάζουν τις σχολικές πολιτικές ή κανόνες.
Για τα παιδιά με αυτισμό και ΔΕΠΥ, ωστόσο, αυτή η μέθοδος είναι ακατάλληλη, καθώς μπορεί να είναι πολύ δύσκολη για αυτά και θα μπορούσε ενδεχομένως να επιδεινώσει τα συμπτώματά τους. Και οι δυο αυτές πρακτικές που ακόμα και σήμερα επιβάλλονται στους μαθητές σε δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια είναι απαρχαιωμένες και μη παραγωγικές ως τρόποι αντιμετώπισης ζητημάτων συμπεριφοράς στα σχολεία, σύμφωνα με ερευνητικά στοιχεία.
Ο Morrison το 2014 διεξήγαγε μία πιλοτική έρευνα μαθητών ηλικίας 11-16 ετών σε ένα σχολείο στην Αγγλία για να διακρίνει τη στάση τους σχετικά με τις τιμωρίες και τις ανταμοιβές. Ένα από τα βασικά αποτελέσματα της έρευνας ήταν πως τέτοιου είδους ποινές (όπως οι αποβολές και οι κρατήσεις) δεν έκαναν τα παιδιά να συμπεριφέρονται καλύτερα. Οι μαθητές μπορεί να μάθουν ότι η κακή συμπεριφορά έχει συνέπειες, αλλά δεν μαθαίνουν να συμπεριφέρονται καλύτερα. Φυσικά απαιτούνται περισσότερες μελέτες ώστε να αποδειχθούν με στατιστικά σημαντικά στοιχεία αύτο που σας εξηγώ, μιας και έρευνες πάνω σε αυτό το θέμα δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες.
Θα πρέπει κατ’ αρχάς να αναγνωρίσουμε ότι τα παιδιά με αυτισμό και ΔΕΠΥ έχουν διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης των δυσκολιών αλλα και των καθημερινών προκλήσεων σε όλα τα διαφορετικά περιβάλλοντα. Για παράδειγμα σε ένα περιβάλλον όπως είναι το σχολείο, τόσο πολυαισθητηριακό, πολυδιάστατο αλλά και πολλές φορές καταπιεστικό, οι μαθητές με αναπτυξιακές διαταραχές χρειάζονται ειδική μεταχείριση και βοήθεια για να ευδοκιμήσουν. Για αυτά τα παιδιά, η κράτηση ή η αποβολή μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς μπορεί να τους προκαλέσει αισθητηριακή υπερφόρτωση, άγχος και απογοήτευση, τα οποία μπορούν να επιδεινώσουν τα υπάρχοντα προβλήματα συμπεριφοράς.
Επιπρόσθετα, αυτή η συνήθης τιμωρητική προσέγγιση θα μπορούσε να έχει ποικίλες επιζήμιες επιπτώσεις, όπως υψηλότερο κίνδυνο εγκατάλειψης του σχολείου, χειρότερη ακαδημαϊκή επίδοση και περαιτέρω προβλήματα συμπεριφοράς. Ιδιαίτερα η κράτηση στο σχολείο πέραν των προβλεπομένων ωρών μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη και μη παραγωγική για τα παιδιά με ΔΕΠΥ, καθώς μπορεί να έχουν πρόβλημα να είναι ήσυχα και συγκεντρωμένα για μεγάλες χρονικές περιόδους.
Άλλη έρευνα έδειξε ότι η κράτηση μπορεί να κάνει τα παιδιά με αυτισμό πιο ανήσυχα και να παρουσιάσουν αρνητικές συμπεριφορές. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Journal of Autism and Developmental Disorders. Η αυτοεκτίμηση των παιδιών και η ικανότητά τους να δημιουργούν δεσμούς με τους συνομηλίκους και τους δασκάλους τους επηρεάστηκαν αρνητικά από την ποινή της κράτησης στο σχολείο, σύμφωνα με τη μελέτη.
Προληπτικές προσεγγίσεις όπως οι "θετικές συμπεριφορικές παρεμβάσεις και υποστηρίξεις" (PBIS), από την άλλη πλευρά, είναι μια πιο επιτυχημένη μέθοδος διαχείρισης ζητημάτων συμπεριφοράς στα σχολεία, σύμφωνα με μελέτες. Η προληπτική μέθοδος PBIS διδάσκει στα παιδιά κοινωνικές, συναισθηματικές και συμπεριφορικές δεξιότητες, ενώ παράλληλα προωθεί ένα υποστηρικτικό και χαρούμενο μαθησιακό περιβάλλον. Έρευνες έχουν δείξει ότι το PBIS μπορεί να ενισχύσει τη σχολική ατμόσφαιρα, να μειώσει τις πειθαρχικές παραπομπές και να ενθαρρύνει τα παιδιά να συμπεριφέρονται θετικά (Bradshaw, Mitchell, &; Leaf, 2010; Gabel &; Danforth, 2008).
Συνοπτικά, η κράτηση και η αποβολή είναι πλέον ακατάλληλες και ξεπερασμένες πρακτικές για παιδιά με αυτισμό και ΔΕΠΥ. Οι προσεγγίσεις που βασίζονται σε αποδεικτικά στοιχεία, όπως το PBIS και η αποκαταστατική δικαιοσύνη, είναι πιο αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση προβλημάτων συμπεριφοράς στα σχολεία. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό τα σχολεία να υιοθετήσουν αυτές τις προσεγγίσεις για να υποστηρίξουν την επιτυχία όλων των μαθητών".
Πηγές
Bradshaw, C. P., Mitchell, M. M., & Leaf, P. J. (2010). Examining the effects of schoolwide positive behavioral interventions and supports on student outcomes: Results from a randomized controlled effectiveness trial in elementary schools. Journal of Positive Behavior Interventions, 12(3), 133-148.
Gabel, S., & Danforth, S. (2008). Promoting positive behavior in schools. Children & Schools, 30(1), 27-34.
Jerome, E. M., & Dardeen, K. L. (2011). Restorative justice in schools: A research review. Youth Justice, 11(2), 143-156.
Mazzone, L., Ruta, L., Reale, L., & Armando, M. (2013). Effectiveness of positive behavioral intervention and support in a public school setting: A feasibility study. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 9, 1163-1170.
Nick Morrison